Taktilne staze u lošem stanju, potrebno još zvučnih semafora
U Novom Sadu postoji velik broj slepih i slabovidih ljudi, među njima ima visokoobrazovanih, neobrazovanih, talentovanih, netalentovanih, mladih i starih, i svi oni čine jednu celu populaciju.
Kako su nam rekli u Gradskoj organizaciji slepih većina njih je nezaposlena, pošto je poslodavcima skupo da prilagode radno mesto za slepu osobu, a i prisutan je problem nedostatka personalnih asistenata, bez kojih oni ne mogu da se kreću po nepoznatim prostorima.
Slepi uglavnom nerado napuštaju svoj dom i nemaju bogat socijalni život. Većina ukazuje na to da grad nije u potpunosti prilagođen njihovim potrebama, da su taktilne staze u lošem stanju, da ne postoji dovoljan broj zvučnih semafora, te da su suočeni sa brojnim preprekama koje im onemogućavaju slobodan prolaz.
- Ja se krećem uz pomoć videćeg vodiča - kaže za „Dnevnik“ slepi student engleskog jezika Demir Ajvazi. - U potputnosti podržavam samostalno kretanje, koje nije lako, jer se često slepima dešava da naiđu na, recimo, parkirane automobile, tamo gde im nije mesto, kao i druge prepreke.
Studentkinja psihologije Suzana Ristanić potvrđuje navode većine slepih o tome sa kojim teškoćama se susreću prilikom kretanja kroz grad. Napominje da je zbog nepropisno parkiranih vozila često primorana da silazi na put, kako bi što bezbednije prešla ulicu. Dodaje da aktivno koristi beli štap već nekoliko godina i smatra da Novi Sad nije u potpunosti prilagođen osobama oštećenog vida.
Nastavnica u SOŠO „Milan Petrović” Snežana Nikolić kaže da se ona, kao osoba oštećenog vida, koja aktivno koristi beli štap, susreće sa brojnim nedaćama u svakodnevnom životu, a posebno kada ide po gradu.
- Postavljene taktilne staze nikuda ne vode i nisu upotrebljive zbog kafića koji postavljaju bašte na njima. Smatram da svest društva o tome šta su taktilne staze i kako one treba da izgledaju nije na visokom nivou. Stalno se govori o inkluzivnom društvu, ali trebalo bi da postoji i inkluzivna svest - naglašava Snežana Nikolić.
Grad Novi Sad, preko Gradske uprava za građevinsko zemljište i investicije, sprovodi aktivnosti kako bi okruženje učinilo pristupačnim svim ljudima, bez obzira na njihove fizičke, senzorne i intelektualne karakteristike, ili godine starosti i osiguralo nesmetan pristup, kretanje, korišćenje usluga, boravak i rad.
- Vođeni takvom idejom, kroz realizaciju Programa održavanja objekata putne privrede, vodimo računa i o osobama sa invaliditetom i prilikom sanacije trotoara i kolovoza izvodimo i obaranje ivičnjaka kako bi okruženje bilo što pristupačnije licima sa posebnim potrebama - navodi se u saopštenju Gradske uprave za građevinsko zemljište i investicije. - Tako je svaka ulica ili raskrsnica „novijeg datuma“ pristupačna, odnosno ivičnjaci su oboreni celom širinom pešačkog prelaza, podna signalizacija za slepe i slabovide ispravno je postavljena sa taktilnim stazama vodiljama i taktilnim poljima bezbednosti.
Grad Novi Sad ostvario je i pomak što se tiče prilagođavanja uslova prostora grada licima sa posebnim potrebama. Reljefno - taktilna mapa, namenjena slepim i slabovidim licima, postavljena je u centru grada, tačnije na Trgu slobode. Mapa je izrađena u 3D tehnologiji sa svetlosnim i zvučnim efektima, u obliku kruga, elipse i pravougaonika, odgovarajućih dimenzija kako bi korisnici mogli da pretražuju po njoj. Sadržaj mape predstavlja uže gradsko jezgro s naglašenim ključnim komunikacionim tačkama i sa ustanovama od javnog značaja, pešačkim zonama i saobraćajnicama.
Od 2014. godine do danas postavljeni su zvučni uređaji za slepa i slabovida lica na oko 30 semafora. Takođe, svaki novi semafor koji se postavlja na teritoriji Grada, obavezno sadrži i zvučni uređaj, a prilikom nabavke uzimaju se uređaji koji imaju dva tastera, od kojih je jedan tzv. lokator, koji navodi korisnika do mesta gde se nalazi, a drugi kojim se aktivira zvučni signal kao znak da je prelazak preko kolovoza bezbedan. Oprema sadrži i displeje za odbrojavanje pojedinog signala, odnosno crvenog i zelenog svetla, kako bi starijim i osobama sa poteškoćama u hodu, takođe bilo olakšano kretanje preko pešačkih prelaza. U planu je to da se na isti način opreme svi semafori u centru grada, kao i na mestima sa intenzivnim pešačkim tokovima.
- S aktivnostima na ostvarivanju principa pristupačnog okruženja u našem gradu nastavićemo i dalje, naravno u saradnji sa Udruženjem slepih i slabovidih lica, kao i sa drugim udruženjima koja se zalažu da svojim članovima sa invaliditetom obezbede lakše, lagodnije i bezbednije kretanje i boravak u našem gradu - ističu u Gradskoj upravi za građevinsko zemljište i investicije.
Milica Ćirić