Češki monarhisti izradili repliku krune Svetog Vaclava
Mada su još uvek u 19. veku monarhije bile dominantne kao oblik društvenog uređenja u Evropi, dva veka kasnije preostalo ih je samo 12, a ako je suditi po grupi rojalista u Češkoj, i u ovoj slovenskoj zemlji bi rado videli krunisanu glavu na čelu zemlje.
Tako će sutra, 11. januara, Karlu Habzburškom, najstarijem unuku poslednjeg austrijskog imperatora Svetog rimskog carstva, koji je imao i titulu kralja Češke, Karla Prvog, na njegov rođendan ova malobrojna monarhistička družina, manj‘ ako ih ne spreče epidemiološke mere izazvane pandemijom koronavirusa, predati repliku krune kralja Češke Svetog Vaclava.
Mada se ni sam potomak dinastije Habzburga ne trsi u vezi monarhističke rekonkviste, pa je u svetlu toga bio i demokratski izabran poslanik Evropskog parlamenta, dok je u samoj Austriji (kao i u negdanjoj krunovini Habzburga, Mađarskoj) zakonski zabranjeno da ga bilo ko oslovljava titulom carskog ili kraljevskog veličanstva, pa zbog toga zvanično koristi samo plemićku titulu nadvojvode, češki rojalisti ne odustaju. Nije poznato koliko njihovo delovanje ima uticaja u javnom mnjenju Češke, ali bi o tome posredno mogla da svedoči činjenica da se centar tamošnjih monarhista nalazi u Pohledu, selu od svega tristotinak stanovnika u regionu Havličkov brod, čiji je seoski „knez“ ujedno i čelnik organizacije za vaspostavljanje monarhije u Češkoj pod skiptrom Habzburga. Drugi pokazatelj stvarne želje Čeha da u Hradčanima ponovo zasedne Habzburg-Lotarinški potomak je svakako i podatak da ova monarhistička organizacija broji svega 130 članova, čija nastojanja većini tamošnjih mejnstrim medija služe većinom da popune praznine u periodima nedostatka pravih vesti.
Mada malobrojni, optimizam im ne nedostaje, pa su češki rojalisti kod jednog od zlatara u Turnovu poručili repliku krune Svetog Vaclava, a za razliku od originalne krune izrađene od 22. karatnog zlata, ukrašene sa 91 dragim kamenom i 20 bisera, koja se i danas, kao sastavni deo zbirke Češkog kraljevskog nakita, čuva u dvorcu Karlštajn, replika namenjena za rođendanski poklon unuku poslednjeg habzburškog imperatora je izrađena od pozlaćenog srebra sa staklenim cirkonima umesto dragulja. Original, nazvan po Svetom Vaclavu, izrađen je 1356. godine, na 400. godišnjicu smrti Svetog Vaclava vojvode češkog, za potrebe krunisanja Karla Šestog, prvog kralja Bohemije, odnosno Češke, koji je postao i imperator Svetog Rimskog carstva a koji je rođen kao Vaclav, potomak dinastija Luksemburga (po ocu) i čeških Pšemislovića (po materi).
Ovo nije prva akcija promovisanja monarhizma u Češkoj, pošto su na stogodišnjicu smrti Franca Jozefa Prvog, najdugovečnijeg vladara kuće Habzburga (inače pradede najstarijeg živog muškog potomka ), postavili njegovo bronzano poprsje u Pohledu. Da li će najnoviji poduhvat malobrojnih čeških monarhista imati ikakav uticaj na njihove sugrađane, ostaje da se vidi, baš kao i to da li će dati „vetar u leđa“ pobornicima restauracije monarhija u ostatku Evrope u kojoj je period uspostavljanja republikanskog uređenja preživelo svega 12 dinastija. Sedam od njih, Danska, Norveška, Švedska, Španija, Holandija, Belgija, predvođenih Velikom Britanijom, kao državne poglavare parlamentarnih monarhija ima kraljeve, dok su tri (Andora, Lihtenštajn i Monako) kneževine, a Luksemburg veliko vojvodstvo. Analitičari evro-političkih kretanja ipak registruju da su priči o restauraciji najsklonije centralnoevropske zemlje kao Češka, koje se ne libe, uostalom kao i u Srbiji, da potomcima svojevremenih dinasta čak i zvaničnim obraćanjima Vlade ili ministarstava i dalje pripisuju titule kao što su kraljevsko visočanstvo, princ prestolonaslednik...
U poslednjih tridesetak godine i u Srbiji su nešto glasnija zalaganja za restauraciju parlamentarne monarhije, a njihova perjanica su Krunski savet doma Karađorđevića i, od poslednjih republičkih izbora vanparlamentarna, stranka Pokret obnove kraljevine Srbije. Istraživanja manje poznate marketinške agencije SAS Inteliyens iz 2013. godine, obavljeno na uzorku od 1.615 ispitanika u Srbiji je tvrdilo da je čak 39,7 odsto građana naše zemlje za povratak monarhije u čemu su prednjačili stanovnici Vojvodine i Centralne Srbije sa bezmalo 41 odsto monarhista, dok su najžešći protivnici povratka kralja bili Beograđani koji su se u 46 odsto slučajeva izjasnili protiv. Srpskoj javnosti nešto poznatija agencija, Ninamedija, u saradnji sa jednim od srpskih nedeljnika, obavila je slično istraživanje tri godine kasnije na uzorku od 1.000 ispitanika, od kojih je tek jedna četvrtina verbalno pružila podršku povratku monarhističkog uređenja u Srbiju.
Milić Miljenović