ŠIŠATOVAC Manastir koji krije tajne Nikole Tesle
Fruška gora, često nazivana Srpski Atos ili Srpska Sveta gora, ponosno nosi to ime zbog velikog broja pravoslavnih manastira smeštenih na malom prostoru, koji već vekovima svedoče o kulturnoj i duhovnoj baštini srpskog naroda severno od Save i Dunava.
Među njima se izdvaja manastir Šišatovac, zadužbina kralja Dragutina Nemanjića, brata kralja Milutina, koji se smatra jednim od manastira sa najuzbudljivijom istorijom.
Ime je dobio po istoimenom naselju, a među zapaženim ktitorima bio je i Vuk Isaković, istorijska ličnost koju je proslavio Miloš Crnjanski u romanu Seobe. On je 1742. godine dao prilog za izgradnju novog zvonika.
Upravo u ovom manastiru je Vuk Karadžić zapisivao narodne pesme koje mu je kazivao slepi guslar Filip Višnjić. Jedna od najintrigantnijih figura iz istorije manastira bio je i iguman Petronije Trbojević, rođak Nikole Tesle, koji je u Šišatovcu služio do svoje smrti 1933. godine.
Petronije, rođen kao Petar Trbojević, bio je sin protinice Angeline, najstarije sestre slavnog naučnika Nikole Tesle. Nakon što se zamonašio 1907. godine, uzeo je monaško ime Petronije, a već 1919. postao je iguman manastira. Dve godine kasnije, dobija i čin arhimandrita.
Održavajući porodične veze, vodio je prepisku sa Teslom, kom se u pismima obraćao sa „Mnogopoštovani Ujače“. U Ameriku mu je poslao sopstvenu knjigu i fotografiju, pozivajući ga da poseti Šišatovac ako ikada bude dolazio u Evropu.
Nažalost, većina pisama između njih izgorela je tokom Drugog svetskog rata u požaru koji je zahvatio manastirsku biblioteku.
Petronije Trbojević bio je izuzetno obrazovan čovek, po nekima, prvi Srbin sa dva doktorata: pravnih nauka (1900) i bogoslovlja (1906). Takođe je slušao predavanja iz filozofije.
Bio je poznat po svojim besedama, teološkim delima i radu u periodici. Osnovao je i uređivao časopis Srpski propovednik, a iza sebe je ostavio brojna dela: Propovedi I i II, Bogoslovska zrnca I–VI, O reformama crkvenim I i II.
Porodični grob njegovog oca, prote Nikole Trbojevića, danas se nalazi u manastirskom kompleksu i obnovljen je kako bi bio dostupan posetiocima i poštovaocima ove svetinje.
Zanimljiva predanja vezana su i za samog Nikolu Teslu. Prema jednoj legendi, voda sa izvora Svete Anastasije, koja i danas izvire u okviru manastira Šišatovac, izlečila je Teslu od kolere.
Meštani prenose da je zahvaljujući molitvi i vodi sa ovog izvora, veliki naučnik ustao iz bolničke postelje. Tada je, kako kažu, ugledao belu golubicu, simbol koji ga je pratio celog života.
Upravo ovde se, navodno, u detinjstvu prvi put zainteresovao za fenomen elektriciteta, posmatrajući munje koje su sevale oko manastira za vreme oluje.
Jedan meštanin priča da je Tesla, posmatrajući silinu munja i Božju silu u prirodi, dotakao mačku i osetio električni impuls, što je u njegovoj dečjoj svesti povezalo prirodne pojave sa silom koju će kasnije istraživati i usavršavati.
Kroz vekove, manastir Šišatovac je pretrpeo mnoga razaranja. Tokom Drugog svetskog rata bio je miniran, a ustaše su planirale da unište mošti Svetog Stefana Štiljanovića koje su tu bile prenesene.
Jeromonah Dimitrije svedoči da su mošti, po narodnom predanju, „same izabrale“ da ostanu u Šišatovcu, sve dok nisu morale da budu sklonjene kako bi bile sačuvane.
Danas je Šišatovac mesto mira, molitve i duhovnog uzdizanja. Ova svetinja, stara gotovo pet vekova, ne samo da čuva istoriju i veru, već i inspiriše nove generacije da se povežu sa svojim korenima, prenosi Kurir.
