ZLATNI ROGOVI VOJVODINE Srndaći u ravnici nose najvrednije trofeje
Kada su trofejni srndaći u pitanju, u našoj zemlji Vojvodina prednjači, pa tako na večnoj listi, od prvih 25 trofeja, 17 je odstreljeno u severnoj srpskoj pokrajini. To je potvrdila i ova sezona, u kojoj su zlatni trofeji zabeleženi u Kanjiži, Kikindi, Srbobranu, Turiji... Očigledno, plodna ravnica prija srnećoj divljači i rađa trofeje.
Da kvalitet trofeja srndaća (izražen putem mase) varira u zavisnosti od staništa, poznato je. Međutim, donedavno nije bilo podataka o tome kakva su staništa pogodna za razvoj jačih trofeja, a koja su loša ili neutralna... No, istraživanje u Mađarskoj dalo je odgovor kojim je uspostavljena veza između tipa staništa i mase trofeja srndaća.
Utvrđeno je koji su uticaji sredine najvažniji za razvoj parogova velike mase: to su udeo različitih zemljišta u staništu, gustina populacije, procenat obradivih površina, dužina ivice šuma i procenat odstrela.
Proučavanjem uticaja tla utvrđeno je da na kvalitet trofeja povoljno utiču veći udeo crnice, livadskog tla i slanog zemljišta, a nepovoljno veći udeo kamenitog i stenovitog tla (na kojima srndaći praktično i ne žive) i šumsko tlo - gajnjače. Pozitivan uticaj slanog zemljišta na porast parogova se ističe tokom kišovitih proleća. Takođe, slana zemljišta se, po pravilu, javljaju zajedno s crnicom i livadskim tlom, pa se efekti tih tipova zemljišta kombinuju.
Populacije s većom gustinom naseljenosti imaju veću prosečnu masu trofeja od „retkih” populacija. Pri tom se podrazumeva da je kvalitet tla zadovoljajući, pošto će kvalitetna staništa s lakoćom nositi populacije različite brojnosti, dok će loša ograničiti mogućnost porasta rogova i u malobrojnim populacijama. Populacije u kojima je udeo odstrela bio veći imale su manje prosečnu masu trofeja. To se objašnjava i većim brojem odstreljenih slabijih srndaća.
Smanjiti lovni pritisak
Kako rezultate tog istraživanja pretočiti u praksu? Najpre, stručne službe mogu lako da utvrde potencijal lovišta za uzgoj trofejnih grla i potencijalnu dobit iz komercijalnog lova.
Takođe, pri selekcijskom radu ne treba samo oceniti kakav trofej srndać nosi na glavi, nego i na kakvom terenu živi - slabiji parogovi ne moraju nužno da označavaju slabe gene, nego mogu biti odraz loših uslova staništa - lošeg tla ili nekvalitetnih biljaka na tom području.
Nije loše smanjiti lovni pritisak na kvalitetne terene da bi se tamo uvećala populacija srndaća kojima će dobro stanište „pokloniti” vrednije trofeje. Konačno, na solištima treba koristiti jodiranu so.
Neočekivano, izgleda da veća dužina ivice šuma (granice šume i livada, pašnjaka, površina pod kulturom) negativno utiče na masu trofeja. Ipak, autori su takav zaključak izneli s rezervom.