JEDAN GRAD U SRBIJI SUSTIŽE VOJVODINU PO BROJU RAZVODA: NA 1.000 SKLOPLJNIH BRAKOVA OKONČA SE ČAK 400 Sociolozi upozoravaju na ozbiljne društvene promene
Po pitanju razvoda brakova, čini se da Srbija prati evropske i svetske trendove i taj trend se ne odnosi samo na velike gradove.
Do skoro je Vojvodina prednjačila u broju razvoda, ali jedan grad u zapadnoj Srbiji je po brojkama sustigao tu statistiku. Čačak, treću godinu zaredom, nosi neslavnu titulu grada sa sve većim brojem razvedenih brakova.
– Posle pretpandemijskog perioda i jednog stabilnog broja razvoda, grad Čačak u poslednje tri godine beleži enormno visoku stopu razvoda. Tako je, na primer, 2023. godine na hiljadu sklopljenih brakova bilo čak 400,4 razvedenih brakova. Iako Čačak pripada području Šumadije i Zapadne Srbije, gde je ta stopa tradicionalno niža od republičkog proseka, mi se sada približavamo Vojvodini, regionu koji ima najvišu stopu razvoda u Srbiji – kazao je za RINU Goran Javorac socolog iz Centra za socijalni rad u Čačku.
Više je uzroka za ovakvu situaciju, ali ostaje nejasno zašto se baš u poslednje tri godine broj razvoda toliko povećao na teritoriji grada Čačka.
– Svakako da komunikacija između partnera mora da postoji. Često se kaže da kada prestane komunikacija, kada partneri prestanu da razgovaraju, bilo u braku ili vanbračnoj zajednici, ta tišina prerasta u jaz. Kada jedan od partnera pokuša da tu tišinu prekine, obično dolazi do raskida zajednice. Period neslaganja i nekomunikacije počinje mnogo ranije, ali najčešće se završava razvodom – ističe Javorac.
Postoji uverenje da se na razvod lakše odlučuju mlađi parovi, međutim, u praksi je ipak malo drugačije i ima sve više partnera koji se odluče na razvod nakon dvocifrenog bračnog staža.
– Najčešće se razvode porodice sa malom decom. Ali postoji i takozvani efekat praznog gnezda, kada deca odu iz kuće, a bračni partneri, zbog dugogodišnje usmerenosti na brigu o deci, zanemare međusobni odnos. I tada, u poznijim godinama, dolazi do razvoda – kaže sociolog.
Podaci pokazuju da bračne zajednice traju sve kraće, ali i da je sve manje mladih koji se odlučuju na brak.
– To su pokazala i dva poslednja popisa. Broj zajednica sa decom opao je sa 57 na 47 odsto u celoj Srbiji. Starosna granica za ulazak u brak se pomera naviše. Mladi se sve ređe odlučuju za brak, a među uzrocima su i ekonomska nesigurnost, individualizam, kao i gubitak vere u instituciju braka – rekao je Javorac.
Kako bi se ova negativna statistika bar malo popravila, Grad Čačak je konkurisao sa projektom uspostavljanja nove usluge – savetovališta za brak i porodicu.
– Ove godine počinjemo sa radom kroz projekat, a od sledeće godine očekujemo da grad preuzme finansiranje i da savetovalište postane stalno dostupno svim građanima. Ovo savetovalište neće biti korisno samo za građane Čačka, već i za ceo Moravički okrug, koji nema takvu uslugu. Manje opštine nemaju stručne resurse, tako da bi ova podrška mogla biti od velikog značaja i za okolinu – poručuje Javorac.
