NE PROPUSTITE „Slike su moj život” od večeras u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog

U temeljima izložbe su ulja na platnu „Portret Pavla Beljanskog”, rad Zore Petrović, te „Bačka” Milana Konjovića, zatim Ugovor o poklonu iz 1957, kao i Knjiga utisaka Spomen zbirke. 

Kako navode autorke izložbe mr Milana Kvas i Angelina Rodić, Pavle Beljanski je bio zaljubljenik u umetnost, a njegovu sposobnost da prepozna vrhunske umetničke vrednosti u delima srpskih i jugoslovenskih likovnih stvaralaca 20. veka pokazuje antologijska zbirka koju je 1957. godine poklonio srpskom narodu i Novom Sadu. Pune četiri decenije je naš veliki kolekcionar posvetio sakupljanju i uobličavanju svoje zbirke. 

Već od njenog prvog izlaganja 1945. godine u Gradskom muzeju i biblioteci u Somboru, zatim tokom pedesetih godina u Muzeju grada Beograda, radovi iz njegove kolekcije autora poput Nadežde Petrović, Save Šumanovića, Zore Petrović, Milana Konjovića, Ivana Radovića, Petra Lubarde, Marka Čelebonovića, Petra Dobrovića... visoko su vrednovani u stručnim krugovima i postali su neizostavan deo velikih retrospektivnih izložbi jugoslovenske umetnosti, koje su u periodu nakon Drugog svetskog rata prikazivane i u drugim socijalističkim državama Evrope. 

Kada je Spomen-zbirka Pavla Beljanskog svečano otvorena za javnost 22. oktobra 1961. godine, priliku da zapišu svoje misli o darodavcu i delima iz njegove kolekcije dobili su posetioci muzeja. Rečenice zabeležene u knjizi utisaka svedoče o brojnim posetama iz svih delova Jugoslavije, evropskih država i zemalja drugih kontinenata. Među posetiocima je bilo građana, učenika i studenata sa svojim profesorima, uglednih književnika, muzičara, dramskih i likovnih umetnika, istoričara umetnosti, kao i veliki broj diplomatskih, kulturnih, sportskih i privrednih delegacija. 

„Ovi utisci, formulisani na različite načine, jedinstveni su po visokom stepenu divljenja i poštovanja prema čoveku koji je kulturno blago svoga naroda ostavio njemu u nasleđe. Za ovu izložbu, kojom obeležavamo 60 godina od smrti Pavla Beljanskog, izabrali smo izvode sa njenih stranica iz perioda između 1961. i 1965. godine, kada je diplomata i darodavac bio redovan posetilac Spomen-zbirke”, navode mr Milana Kvas i Angelina Rodić u katalogu izložbe.

Reči samog Pavla Beljanskog zabeležene su, pak, u televizijskom intervjuu snimljenom povodom otvaranja Spomen-zbirke 1961. godine, kao i u novinskim intervjuima. U onom poslednjem, iz 1965, diplomata je priznao da je svaka od slika iz njegove kolekcije deo njegovog života...  „Svaku od njih sam duboko doživeo; svaka od njih je prošla kroz moje srce...“, rekao je Beljanski. 

Knjiga utisaka Spomen-zbirke i novinski članci nastali za života Pavla Beljanskog danas stvaraju fiktivnu sliku emotivnog dijaloga između tvorca legata i njegovih posetilaca, ističu autorke izložbe. A u njoj izdvojeno mesto zauzima slika „Bačka” Milana Konjovića koju je, na vest o smrti Pavla Beljanskog, umetnik naslikao za samo tri dana, i sa posvetom „Slava P. Beljanskom 17/VII 65“, poklonio Spomen-zbirci. Ovo delo je postalo simbol izuzetne ličnosti kolekcionara, mecene i prijatelja umetnika, kao i njegovog legatorskog poduhvata. Knjiga utisaka je i danas otvorena za posetice, koji će u njoj moći da zapišu na koji način su doživeli Pavla Beljanskog i njegovu zbirku u novom milenijumu, u godini obeležavanja ovog značajnog jubileja.

Izložba „Slike su moj život” biće otvorena do 14. septembra