PRIRODNO DOBRO KOJE ČUVA TAJNE LEDENOG DOBA Lesni profil kod Starog Slankamena jedinstven je u Evropi

Hiljadama godina navejavani lesni profili u Starom Slankamenu izuzetno su vredno prirodno dobro koje čuva tajne ledenog doba i klimatskih promena tokom njega. To je geološki lokalitet jedinstven u Evropi jer predstaclja najkompletniji arhiv paleoklimatskih promena tokom poslednjih 800.000 godina na evropskom kopnu.

Lesni profili u Starom Slankamenu su već oko 300 godina predmet istraživanja domaćih i stranih naučnika iz različitih delova sveta i kako su ona ukazala na njihov izuzetan značaj, 1975. godine stavljeni su pod zaštitu i proglašeni spomenikom prirode. U prvu kategoriju prirodnih dobara Srbije svrstani su 2007. godine. Odlukom o proglašenju Spomenika prirode „Lesni profil kod Starog Slankamena” koju je donela Skupština Opštine Inđija na sednici održanoj 2022. godine, za Upravljača ovog zaštićenog područja određena je Turistička organizacija opštine Inđija.

- Kada se spustite u Stari Slankamen prođete pored svetskog čuda, jer se tu nalazi jedan od samo tri svetska lokaliteta sačuvanih lesnih profila 

stari skoro 800.000 godina. Ovi slojevi zemlje čuvaju tajne prošlih epoha i svrstavaju Stari Slankamen, rame uz rame sa najpoznatijim destinacijama na svetu. Nažalost mnogi koji prođu ovuda to i ne znaju i to se mora promeniti. Vreme je da bogatu istoriju naših sela stavimo i na svetsku mapu, a Slankamen je prvo ime na toj listi – kazao je direktor Turističke organizacije Inđija Slobodan Milnović. 

Na lesnom profilu kod Starog Slankamena registrovano je pet horizonata lesa i pet horizonata fosilnog zemljišta, na osnovu kojih kontinuirano može da se prati razvoj lesnih tvorevina u poslednjih skoro milion godina, što ujedno predstavlja i izuzetnu retkost.

Poseban geomorfološki oblik koji se nalazi u neposrednoj blizini zaštićenog područja predstavlja surduk. Surduci spadaju u posebnu grupu oblika koji su stvoreni proluvijalnim procesom ali izmenjeni antropogenom delatnošću. Da bi se lakše i najkraćim putem spustio sa višeg lesnog terena na niži, čovek je pospešio proluvijalni proces prokopavanjem i proširenjem surduka. Sve to je dovelo do njihovog daljeg udubljivanja, usled izražene vertikalne erozije, uz proces oburvavanja lesa na njihovim gotovo vertikalnim stranama. Surduci se javljaju na ivicama lesne zaravni ili na stranama dolova. 

Slankamenski surduk dugačak je oko 850 m i nastao je duž istoimenog raseda. Ovim surdukom spuštale su se i rimske legije prema utvrđenju Acumincum koji je podignut na obroncima lesnih i pliocenskih naslaga. Danas kroz ovaj surduk prolazi državni put IIA reda, broj 126 koji povezuje Inđiju i Stari Slankamen.

Projekat “U srcu Vojvodine – slikom i slovima kroz Inđiju” realizuje Dnevnik Vojvodina Press, a sufinansiran je iz budžeta Opština Inđija. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.