PSI ULAZE U TREĆI PROCES PRIPITOMLJAVANJA Ljubav menja njihovu genetiku
Pas kao kućni ljubimac na kog danas pomislimo, dakle privržen vlasniku s kojim živi pod istim krovom, poznat je savremenom čoveku tek unazad nekoliko decenija. Bar tako stručnjaci tvrde.
A ono na šta posebno ukazuju, naročito usled savremenog suživota ljudi i pasa, jeste da su ove životinje na pragu trećeg evolutivnog procesa, odnosno trećeg talasa pripitomljavanja, budući da je njihova ličnost prilagođena našem modernom svetu. Šta to u stvari znači?
Psi su (prvi put) pripitomljeni pre više od 14.000 godina i to onda kada su divlji vukovi počeli da se prilagođavaju ljudskim naseljima kao predvidljivom izvoru hrane. To je rezultiralo međusobnom odnosu koji je izostavljao strah i agresiju jednih prema drugima, odnosno čoveka prema životinji i obrnuto.
Sledeći talas dogodio se tek nakon industrijske revolucije i to kada su ljudi počeli da uzgajaju pse zbog specifičnih fizičkih osobina koje su odražavale njihov status. Dakle, ono što je bilo bitno hiljadama godina – snaga, snalažljivost, sposobnost čuvanja i slično – zamenjeno je potragom za pedigreom.
Upravo taj trenutak bio je presudan da se evolucija kod pasa ubrza i dovede do onoga što nam je u naznakama već poznato, a što će tek biti uočljivo!
Naime, naučnici sa švedskog Univerziteta Linćeping – Brajan Her i Vanesa Vuds, 2017. godine dokazali su da su psi razvili sposobnost da rade sa ljudima, do te mere da od njih traže pomoć kad im je ona potrebna.
Eksperiment je podrazumevao sledeće: 60 zlatnih retrivera (rasa psa koja je jedna od najpogodnijih za život sa ljudima, naročito decom) dobilo je zadatak da otvori poklopac tegle sa poslasticama, s tim da su to morali da pokušaju dvaput da urade, jednom nakon što su primili oksitocin (hormon ljubavi) sprej za nos, a drugi put neutralni fiziološki rastvor. Tim je merio vreme koliko je životinjama bilo potrebno da zatraže pomoć od svojih vlasnika.
Rezultati su ukazali na to da su psi sa primljenim oksitocinom bili skloniji traženju pomoći, što je još jednom potvrdilo ideju da nivo hormona ljubavi u velikoj meri utiče na društvene veštine psa i odnosa sa ljudima.
Treba napomenuti da su još ranije studije pokazale da varijacije u genetskom materijalu, a koji se nalazi blizu gena koji kodira receptore za oksitocin, utiču na sposobnost pasa da komuniciraju...
Jasno je da psi koji su dresirani da budu lični pratioci već uveliko dokazuju da su ove životinje evoluirale u nešto više od običnog „kera lovca i čuvara“, ali takva sudbina, satkana od emotivnijih gestova i odnosa, čeka sve pse koji su već uveliko ravnopravni članovi u sve većem broju porodica.
Štaviše, čak i jedan pas sa jednim vlasnikom počinje da se tretira kao svojevrsna porodica za sebe.
