KNJIGA O JUGOSLOVENSKIM OFICIRIMA U LOGORU OSNABRIK PROMOVISANA U AMERICI Da bi istorija ostala živa mora imati prostor
Knjiga istoričara dr Željka Dragića „Koreni i krila“ o sudbini jugoslovenskih kraljevskih oficira u nemačkom logoru Oflag VI C u Osnabriku tokom Drugog svetskog rata doživela je svoju prvu promociju u američkom gradu Pitsburg 20. jula.
Knjiga je rezultat dugogodišnjeg Dragićevog istraživanja, a sadrži biografije, fotografije i pisma više desetina srpskih, slovenskih, jevrejskih i drugih oficira, koji su bili zatočeni u tom logoru.
Od ukupno 6.500 oficira većinom srpskih interniraca u logoru Oflag VI C, oko 500 bilo je jevrejske veroispovesti. Blizu 200 su bili slovenački oficiri, a bilo je i nekoliko oficira češkog porekla, poput porodice Pokorni.
Promocija u Pitsburgu bila je prva u okviru američke turneje, na čijem tlu je nakon oslobođenja i završetka rata značajan broj zarobljenika iz Osnabrika pronašao drugi dom, jer nisu želeli da se vrate u otadžbinu u kojoj su komunisti došli na vlast. Početkom avgusta knjiga treba da bude predstavljena u Čikagu i Indijani, a postoji mogućnost da se to desi i u Klivlendu, Njujorku, Milvokiju i Los Anđelesu, u mestima gde srpska dijaspora i dalje aktivno neguje istorijsko pamćenje. Zbog velikog interesovanja zajednice i potomaka oficira, razmatra se i nastavak turneje tokom 2026. godine.
Prvoj promociji, koju prati i izložba, u čijoj organizaciji je svesrdno učestvovala i tamošnja srpska zajednica, prisustvovao je episkop istočnoamerički Irinej Dobijević, koji je lično podržao izdavanje knjige. On je govorio o primerima vere i dostojanstva koje su srpski zarobljenici sačuvali u najtežim uslovima, a među njima je bio i mitropolit Irinej Kovačević, u čijoj je biografiji opisana borba za očuvanje vere u slobodu i srpske duhovnosti u rasejanju.
Dragić je 2016. godine prvi put došao do originalnih pisama jednog oficira koji je bio zarobljen u Osnabriku. Od tada prikuplja, piše, prevodi, intervjuiše porodice bez ikakve finansijske podrške.
– Ovo je lična misija iz poštovanja, ali i iz potrebe da se ne zaboravi zato što se istina često potiskuje, zamenjuje mitovima ili jednostavno prećutkuje. Pogotovo na Balkanu, ali i u delovima Evrope, naročito na nemačkom govornom području, gde sam rođen i doskora živeo, zaboravlja se ili se ignoriše, da su Srbi i Jevreji bili najveće žrtve Drugog svetskog rata na Balkanu. To nije „naša priča“ to je istorijska činjenica. I kao istoričar, osećam obavezu da to podsetim, dokumentujem i prenesem dalje – naglašava Dragić i dodaje da ako želimo da istorija ostane živa, moramo joj dati prostor – u knjigama, u našim zajednicama, ali i u muzeju koji bi ove priče trajno sačuvao od zaborava.
Z. Milosavljević