Vuk sit, ovce na broju

i Američke filmske akademije nimalo nisu bile slučajne.



“Boston glob” su dnevne novine iz prestonice američke države Masačusets. Početkom devedesetih kupio ih je “Njujork tajms”, a početkom dvehiljditih za glodura (glavnog i odgovornog urednika) dolazi Martin Beron (igra ga Liv Šrajber), koji insistira na nečemu lokalnom, ali i globalno velikom - istrazi specijalne redakcije “Spotlajt” o zlostavljanju dece u katoličkoj crkvi. Četiri novinara - Majk Rezendis (Mark Rafalo), Volter Robi Robinson (Majkl Kiton), Saša Fajfer (Rejčel Mekadams), Met Kerol (Brajan d’Arsi Džejms) - nakon uporne i isrcpne istrage, objavljuju priču za “Pulicera” koja je šokirala mnoge, dovevši do promene čak i u katoličkoj crkvi. Reklo bi se - vuk sit, ovce na broju.



Tom Mekarti koji je zajedno sa Yošom Singerom pisao i scenario, osvojivši drugi Oskar za film “Pod lupom”, dobro je znao šta radi. Priča je isprčana jednostavno, hronološki, od početka do kraja, ostavljajući dovoljno rukavaca da gledaoci razvijaju njene druge slojeve (medijska industrija, gradska uprava, pravni sistem, religijska osećanja, etika). To je bio pun pogodak zato što je priča sama po sebi dovoljno velika da joj i ne treba još veći film. Glumci su vrhunski, ali s obzirom na zvezdanu podelu i rutinski uradili posao.



Priča je zastrašujuća. Kada u jednom trenutku junaci zaključe da ako je potrebno celo selo da se dete othrani, onda je celo selo potrebno i da se dete maltretira, stvari postanu još strašnije. Tu postaje jasno da nije samo crkva stub društva u kojem se ne obraća pažnja na “par trulih jabuka”, zbog cele košare slasti. A tu bi priča mogla i da se nastavi.



Filmom “Pod lupom”, Amerika (SAD) još jednom dokazuje da nije prva samo u vođenju ratova protiv spoljnjih neprijatelja. Razvijanje institucija, poverenja u pravičnost, koja između ostalog počiva i na nezavisnom novinarstvu, čine da se pobedi osećaj teskobe izazvan kompromisima savremenog života, utiskom da se komfor ponegde preskupo plaća.



Sa druge strane, posmatrano upravo spolja, Amerika se još jednom pokazuje kao vodeća sila koja je još odavno (posle Drugog svetskog rata) shvatila da se ratovi ne dobijaju samo oružjem. Muzika, filmovi, slobodarski imiy, to je nešto što je i u ovom trenutku više nego poželjan imiy. I u tom smislu – genijalan film. Aplaudira mu se čak i iz Vatikana.



Igor Burić

 

Projekcije u još jednom bioskopu



Povodom Festa, novosadskoj publici aktuelnosti svetske kinematografije od sinoć su dostupne i u bioskopu Kulturnog centra, u Katoličkoj porti. Svaki dan, u terminima od 17, 19, 21 i 23 sata, prikazivaće se po dva vredna filma.

Film nije antikatolički



Oskarovac “Pod lupom” je ubedljiv o volji crkve da brani svoj imiy naspram užasne realnosti, ali ipak nije antikatolički, piše vatikanski dnevnik “Oservatore Romano”.

- Predatori ne nose obavezno crkvenu mantiju i pedofilija ne proizilazi automatski iz zaveta o celibatu. Ali je sada jasno da je u crkvi suviše ljudi bilo više zaokupljeno imiyom te institucije nego težinom tog čina - piše uvodničarka lista Oservatore Romano Luseta Skarafija. - Sve to ne može da opravda tešku grešku onog koji predstavljajući Boga koristi taj autoritet da zlostavlja nedužne: to je dobro ispričano u filmu. Film je ubedljiv u svojoj priči.

Novinarka je jedino izrazila žaljenje što nije pomenuta duga i uporna borba protiv pedofilije u crkvi koju je vodio monsinjor Jozef Racinger dok je bio zadužen za doktrinu vere, a zatim i kao papa Benedikt DŽVI.

U slavu prethodnika



Film “Pod lupom” mnoge je podsetio na čuveno ostvarenje “Svi predsednikovi ljudi” Alana Pakule iz 1976. godine, u kojem se prati otkriće novinara “Vašington posta” koje je dovelo do ostavke predsednika Niksona, poznato kao afera “Votergejt”. “Svi predsednikovi ljudi” ovenčan je sa čak četiri Oskara.