OD TURAKA DO DANAS MISTIČNA TVRĐAVA PRIVLAČI HILJADE LJUDI Zavirite među bedeme i lagume Fetislama

Ova tvrđava iz godine u godinu postaje sve posećenija, a veliko kulturno-istorijsko bogatstvo koje čuva među svojim zidinama privlači i strane i domaće goste.

Tvrđava je podeljena na dve fortifikacione celine koje su građene u različitim periodima. Prvo je sagrađen mali grad, 1524. godine, a nešto kasnije, početkom 18. veka, Austrijanci su sagradili veliki grad sa okolnim bedemima, koji se nalaze uz zapadni deo varoškog bedema i varoš kapiju.

– Tvrđava ima deset zasebnih prostorija koje se zovu lagumi ili kazamati, podeljene na zaštitne i borbene. Zaštitni su u početku služili kao zatvori, a kasnije za smeštaj opreme, ljudstva i materijala. U barutnom magacinu su izloženi janičari: turska nošnja i instrumenti koje su oni koristili u svoje slobodno vreme – kaže za RINU Gabriela Avramović iz Turističke organizacije Kladova.

Kada su osvajali Beograd, Turci su se podelili u dve vojske – jedna je krenula na zapad preko Šapca i Save, a druga na istok preko Severina i Erdelja. Upravo tu istočnu vojsku predvodili su Bali-beg i Ahja-paša, po naredbi sultana Sulejmana Veličanstvenog, koji je izdao zapovest da se sagradi tvrđava na obali Dunava – strateški važna za to vreme.

– Tvrđava Fetislam je 1964. godine proglašena za spomenik kulture. Iako je prvobitno izgrađena u osmanskom stilu, Austrijanci su joj kasnije dali prepoznatljiv barokni pečat. Mali i veliki grad razlikuju se po svojim odbrambenim koncepcijama, što se i danas može jasno uočiti. U malom gradu postoji letnja pozornica sa oko 800 mesta, gde se tokom godine održavaju razne manifestacije: pozorišne predstave, koncerti i kulturni programi. Jedina očuvana prostorija iz perioda Osmanskog carstva jeste Barutana, koja je tada služila za skladištenje baruta i oružja – dodaje Avramovićeva.

Popisi iz tog vremena govore da je u velikom gradu bilo oko 400 kuća i 410 vojnika koji su raspolagali sa 76 topova i 200 pušaka. U malom gradu nalazile su se dve kule, a u vreme Turaka tvrđava je imala čak 12 visokih kula prekrivenih daskom i ćeramidom, sa četiri etaže. U donjim spratovima čuvano je oružje, dok su gornji služili kao puškarnice.

– Srbi su određeni period boravili u tvrđavi, između 1810. i 1813. godine, kada im je Ibrahim-beg predao oružje. U to vreme tvrđava je kratko nosila naziv Svetislav, ali je ubrzo vraćeno staro ime – Fetislam, što znači „Kapija islama“. Turci su tvrđavu predali Srbima 19. aprila 1860. godine u Beogradu, a samo nedelju dana kasnije, 26. aprila, predata je i kladovska tvrđava. Tada su Turci napustili Fetislam, predavši sve oružje i ključeve tvrđave – ističe naša sagovornica.

Sav građevinski materijal za izgradnju tvrđave vađen je iz Dunava. Zanimljivost je da u tvrđavi postoje dva tajna prolaza koji su u to vreme omogućavali Turcima da sa Dunava kroz tunele dospeju do Barutane, gde su skladištili barut i oružje.

– Što se tiče posetilaca, iz godine u godinu njihov broj raste. Najviše dolaze turisti iz Rumunije, ali ima i domaćih i stranih posetilaca iz drugih zemalja. Tvrđava Fetislam otvorena je za posetioce 26. aprila 2023. godine, na Dan opštine Kladovo, i od tada je postala jedna od glavnih turističkih atrakcija grada – ističe Avramović.

Fetislam nije samo istorijski spomenik već i prostor za odmor, uživanje i kulturna dešavanja. Letnja pozornica i događaji koji se ovde održavaju čine je jednim od najposećenijih mesta u ovom delu Srbije.