ZA 3 MINUTA GOTOV EGZOTIČNI OBROK Ali evo šta se krije u popularnim kineskim nudlama JEDAN SASTOJAK JE POSEBNO PROBLEMATIČAN

Otvorite poklopac, dodate kipuću vodu, ubacite začine i za tri minuta imate "egzotičan" obrok. Praktično, jeftino, brzo. Ali, šta se zapravo krije u tim praktičnim paketićima rezanaca?

Kako funkcionišu instant rezanci?
Instant rezanci su prethodno kuvani i dehidrirani rezanci, najčešće od pšeničnog brašna, vode, soli i palminog ulja. Dehidriraju se prženjem u dubokom ulju ili vrućim vazduhom, što im daje karakterističnu teksturu i omogućava brzo "oživljavanje" uz pomoć vruće vode.

U pakovanju uz rezance obično dolazi paketić s dehidriranim začinima i solju (tzv. "prašak"), paketić s aromatizovanim uljem ili umakom (sojin, susamov ili ljuti), a ponekad i dehidrirano povrće ili proteini (sušena jaja, tofu, meso).

Ti sastojci daju ukus i miris, često oponašajući popularna kineska ili azijska jela poput "chow mein"-a, "szechuan noodles" ili "ramena".

Šta je zapravo u onom "prašku"?
Većina instant "prašaka" kombinacija je:

mononatrijum glutamata (MSG) - pojačivač ukusa koji stvara tzv. umami efekat,

soli - često vrlo visok udeo,

šećera, sušenih aroma, ekstrakta povrća, dehidriranog soja sosa,

začina poput bibera, belog luka, đumbira, čilija,

veštačkih aroma i boja, zavisno o proizvođaču.

Ovaj prašak nije "loš" sam po sebi, ali je industrijski vrlo prerađen, s malo ili nimalo stvarne nutritivne vrednosti.

Postupak dehidracije
Većina instant rezanaca se ne suši klasičnim zračenjem ili niskim temperaturama, već se dehidrira prženjem u ulju na visokoj temperaturi, što je brža i jeftinija metoda. Tokom tog procesa rezanci gube vlagu, ali istovremeno upijaju deo ulja, što povećava njihov udeo masnoće. Osim toga, prženje može uzrokovati oksidaciju ulja i stvaranje akrilamida - jedinjenja koje se povezuje s potencijalnim štetnim učincima ako se konzumira često i u većim količinama.

Postoje i alternativne metode poput sušenja vrućim vazduhom, koje ne uključuju ulje i smatraju se nutritivno nešto povoljnijima, no one su skuplje i ređe u komercijalnoj proizvodnji.

Jesu li ta jela nezdrava?
Instant (u ovom slučaju "kineska" jela) nisu otrovna ni opasna za povremenu konzumaciju, ali njihova prehrambena vrednost je vrlo niska. Najčešći problemi su:

Ogromna količina soli - često preko 1500 mg po porciji (preko pola dnevnog unosa).

Zasićene masnoće - zbog prženja rezanaca i začinskih ulja.

Bez vlakana, vitamina i proteina - kalorije dolaze uglavnom iz “praznih” ugljenih hidrata.

Dodaci i aditivi - MSG, konzervansi, veštačke arome i boje.

Osvrnućemo se na mononatrijum glutamat (MSG) o kojem se puno govori, a koji se nalazi u mnogim industrijski prerađenim proizvodima. Radi se o pojačivaču ukusa koji se često koristi u instant jelima, supama i grickalicama. Hemijski, to je so aminokiseline glutamata, koja se prirodno nalazi u namirnicama poput paradajza, sira i gljiva. MSG u hrani pojačava takozvani umami - “peti ukus” koji daje dubinu i punoću jelima.

Većina naučnih studija pokazuje da je MSG siguran za konzumaciju u uobičajenim količinama, a Evropska agencija za sigurnost hrane (EFSA) odredila je dopušteni dnevni unos od 30 mg po kilogramu telesne mase. Kod osetljivih osoba, posebno pri unosu velikih količina, može izazvati prolazne simptome poput glavobolje, crvenila ili znojenja - što se nekad opisivalo kao “sindrom kineskog restorana”. Međutim, ti efekti nisu potvrđeni kod većine ljudi i javljaju se vrlo retko.

Zaključno - budite umereni
Za osobu u pokretu, studenta pod stresom ili kao “preživljavanje” u noćnoj smeni - mogu poslužiti. No ako se jedu redovno, mogu doprineti problemima poput povišenog pritiska, dehidracije, probavnih smetnji ili čak nakupljanja neželjene težine, ako se uz njih ne unosi kvalitetna hrana.

Indeks.hr